El uso de X y su relación con las métricas de revistas científicas en Ecuador, Perú, Bolivia y Paraguay

Palabras clave: X, Revistas científicas, Métricas, Redes sociales, Citas

Resumen

En el artículo se analiza la relación entre la gestión de X y las métricas de Google Scholar en 127 revistas científicas indexadas en SciELO Ecuador, Perú, Bolivia y Paraguay tomando en cuenta las respectivas citas. Se destaca que solo el 22% de las 127 revistas indexadas en SciELO en los cuatro países tenían cuentas activas en X y Google Scholar. Además, se evidencia la correlación entre X y las citas en Google Scholar para las revistas científicas. Complementariamente, el estudio encontró una correlación positiva entre el número de publicaciones y seguidores en X con el número de citas en Google Scholar. Aunque existe una correlación positiva entre las publicaciones en X y las citas logradas en Google Scholar, al igual que un evidente aumento en los seguidores, las revistas científicas de la región latinoamericana no están haciendo presencia efectiva en redes sociales, o al menos en X para el presente estudio, por ello, se sugiere realizar un plan comunicacional estratégico para alcanzar los objetivos de visibilidad.  ARK CAICYT: https://id.caicyt.gov.ar/ark:/s18511740/tgme408hd  

Descargas

La descarga de datos todavía no está disponible.

Citas

Artigas, Wileidys y Javier Guallar. 2022. Curación de contenidos científicos en medios sociales de revistas Iberoamericanas de Comunicación. En Revista de Comunicación. Vol. 21, no. 2, 15-32. <https://dx.doi.org/10.26441/rc21.2-2022-a1>

Asyyed, Zeina, Connor McGuire, Osama Samargandi, Sarah Al-Youha y Jason Williams. 2019. En The use of Twitter by plastic surgery journals. En Plastic and Reconstructive Surgery. Vol. 143, no. 5, 1092e-1098e.

Aguilar-Tello, Valeria y Miguel Angulo-Giraldo. 2022. La divulgación científica en Twitter durante la pandemia por la COVID 19. En Revista Aportes de la Comunicación y la Cultura. Vol. 32, 21-34. <http://www.scielo.org.bo/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S2306-86712022000100003&lng=es&tlng=e> [Consulta: 01 marzo 2024]

Ávila-Rodríguez, Vaneza, Daniel Fernández-Ávila, Óscar Muñoz-Velandia y Ángel García-Peña. 2022. Uso e impacto en las redes sociales por parte de las revistas de reumatología. En Revista Colombiana de Reumatología. Vol. 28, no. 2, 89-94. <https://doi.org/10.1016/j.rcreu.2020.07.006>

Barrantes Fernández, Telma y María Ángeles García-Gil. 2021. Conversando de educación y arte en twitter: análisis de la presencia e impacto social de las revistas académicas. En Cultura, economía y educación: nuevos desafíos en la sociedad digital. Oliveira, Julieti Sussi de y Luis Manuel Fernández Martínez, coord. Madrid: Dykinson. p. 258-280.

Bisquerra, Rafael. 2009. Metodología de la investigación educativa. Madrid: La Muralla

Bornmann, Lutz. 2015. Alternative metrics in scientometrics: A meta-analysis of research into three altmetrics. En Scientometrics. Vol. 103, no. 3, 1123-1144.

Cascón Katchadourian, Jesús, Wileidys Artigas y Javier Guallar. 2023. Cura de continguts en les xarxes socials de revistes d’informació i documentació d’Iberoamèrica. En BiD: textos universitaris de biblioteconomia i documentación. No. 51. <https://www.doi.org/10.1344/BID2023.51.04>

Cascón-Katchadourian, Jesús, Wileidys Artigas, Wenceslao Arroyo-Machado y Javier Guallar. 2024. Uso de las redes sociales por las revistas de alto impacto de Comunicación y Ciencias de la Información. En Revista Mediterránea De Comunicación. Vol. 15, 19-38. <https://doi.org/10.14198/MEDCOM.25487>

Cívico Ariza, Andrea, Teresa Linde-Valenzuela, Melchor Gómez García y Ernesto Colomo Magaña. 2022. Twitter y aprendizaje en la universidad: análisis de la producción científica en Scopus. Edutec. En Revista Electrónica De Tecnología Educativa. No. 80. <https://doi.org/10.21556/edutec.2022.80.2281>

Costas, Rodrigo, Zohreh Zahedi y Paul Wouters. 2014. Do “altmetrics” correlate with citations? Extensive comparison of altmetric indicators with citations from a multidisciplinary perspective. En Journal of the Association for Information Science and Technology. Vol. 66, no. 10, 2003-2019. <http://goo.gl/7NRhPb> [Consulta: 01 marzo 2024]

Cueva-Estrada, Jorge, Nicolás Sumba Nacipucha y Wendy Duarte Duarte. 2021. Marketing de contenidos y decisión de compra de los consumidores Generación Z en Ecuador. En ECA Sinergia. Vol. 12, 25–37.

<https://doi.org/10.33936/eca_sinergia.v12i2.3459>

Cueva-Estrada, Jorge, Nicolás Sumba Nacipucha, Priscila Paredes Floril, Antonio Sánchez-Bayón y Kenya Carbo Guerrero. 2023. Correlación entre Facebook y Google Scholar en el impacto de revistas científicas. En Revista Latina de Comunicación Social. Vol. 81, 314-331. <https://www.doi.org/10.4185/RLCS-2023-189>

Curioso, Walter. 2022. About the importance of social media on the dissemination of biomedical scientific journals. En Revista del Cuerpo Médico Hospital Nacional Almanzor Aguinaga Asenjo. Vol. 15, no. 4, e1856. <https://doi.org/10.35434/rcmhnaaa.2022.154.1856>

Demir, Huseyin y Serkan Dogan. 2022. Correlation between Academic Citations in Emergency Medicine Journals and Twitter mentions. En The American Journal of Emergency Medicine. Vol. 58, 33–38. <https://doi.org/10.1016/j.ajem.2022.05.027>

Denia, Elena. 2020. El impacto del discurso científico en Twitter: El caso de Neil deGrasse Tyson. En Comunicar. Vol. 28, no. 65, 21-30.

Denia, Elena. 2021. Twitter como objeto de investigación en comunicación de la ciencia. En Revista Mediterranea de Comunicacion. Vol. 12, no. 1, 289-301.

Deshpande, Nikita, Jason Crossley y Sonya Malekzadeh. 2022. Association Between Twitter Mentions and Academic Citations in Otolaryngology Literature. En Otolaryngology–Head and Neck Surgery. Vol. 167, no. 1, 73-78. <https://doi.org/10.1177/01945998211044680>

Díaz-Faes, Adrian, Timothy Bowman y Rodrigo Costas. 2019. Towards a second generation of ‘social media metrics’: Characterizing Twitter communities of attention around science. En PloS one. Vol. 14, no. 5, e0216408.

Erskine, Natalie y Sharief Hendricks. 2021. The use of twitter by medical journals: systematic review of the literature. En Journal of Medical Internet Research. Vol. 23, no. 7, e26378. <https://doi.org/10.2196/26378>

Eysenbach, Gunther 2011. Can tweets predict citations? Metrics of social impact based on Twitter and correlation with traditional metrics of scientific impact. En Journal of medical Internet research. Vol. 13, no. 4, e2012.

Fang, Zhichao, Rodrigo Costas, Wencan Tian, Xianwen Wang y Paul Wouters. 2021. How is science clicked on Twitter? Click metrics for Bitly short links to scientific publications. En Journal of the Association for Information Science and Technology. Vol. 72, no. 7, 918-932.

Haustein, Stefanie, Timothy Bowman y Rodrigo Costas. 2016. Interpreting “altmetrics”: viewing acts on social media through the lens of citation and social theories. En Sugimoto, Cassidy R., ed. Theories of informetrics and scholarly communication. Munich: De Gruyter Saur. p. 372-406.

Hall, Neil. 2014. The Kardashian index: a measure of discrepant social media profile for scientists. En Genome biology. Vol. 15, no. 7, 1-3.

Hayon, Solomon, Hemantkumar Tripathi, Ian Stormont, Meagan Dunne, Michael Naslund y Mohummad Siddiqui. 2019. Twitter Mentions and Academic Citations in the Urologic Literature. En Urology. Vol. 123, 28–33. <https://doi.org/10.1016/j.urology.2018.08.041>

Holmberg, Kim y Mike Thelwall. 2014. Disciplinary differences in Twitter scholarly communication. En Scientometrics. Vol. 101, 1027-1042.

Insall, Robert. 2023. Science Twitter—navigating change in science communication. En Nature Reviews Molecular Cell Biology. Vol. 24, 305–306.

Jünger, Jakob y Birte Fähnrich. 2020. Does really no one care? Analyzing the public engagement of communication scientists on Twitter. En New Media & Society. Vol. 22, no. 3, 387-408.

Ke, Qing, Yong-Yeol Ahn y Cassidy Sugimoto. 2017. A systematic identification and analysis of scientists on Twitter. En PLoS one. Vol. 12, no. 4, e0175368.

Ladeiras-Lopes, Ricardo, Sarah Clarke, Rafael Vidal-Perez, Michael Alexander y Thomas Lüscher. 2020. Twitter promotion predicts citation rates of cardiovascular articles: a preliminary analysis from the ESC Journals Randomized Study. En European Heart Journal. Vol. 41, no. 34, 3222-3225.

Lind, Douglas, William Marchal y Samuel Wathen. 2012. Estadística aplicada a los negocios y la economía. México: McGraw Hill.

Lucio-Arias, Diana, Gabriel Velez-Cuartas y Loet Leydesdorff. 2015. SciELO citation index and web of science: Distinctions in the visibility of regional science. En Proceedings of the 15th Conference of the International Society for Scientometrics and Informetrics (ISSI), Estambul: Bogazici Universitesi. p. 1152-1160.

Marcos Recio, Juan Carlos. 2017. La revolución Google Scholar. Destapando la caja de Pandora académica. En Documentación de las Ciencias de la Información. Vol. 39, 363-365. <https://doi.org/10.5209/DCIN.55002>

Martínez-Guerrero, Christian A. 2017. Uso de redes sociales en las revistas científicas de la Universidad de los Andes, Venezuela. En E-ciencias de la información. Vol. 8, no. 1, 1-21. <https://doi.org/10.15517/eci.v8i1.28104>

Novoa, Ana, Susan Canavan, Deah Lieurance, Daniel Simberloff y Laura A. Meyerson. 2023. Exploring the performance of Biological Invasions in social media five years after opening its Facebook and Twitter accounts. En Biological Invasions. Vol. 25, no. 1, 141-152. <https://doi.org/10.1007/s10530-022-02901-8>

Ordoñez-Gutiérrez, José A., Juan M. Oviedo-Moreno, Daniela Patino-Hernandez y Daniel G. Fernández-Ávila. 2020. Immunology and social networks: an approach towards impact assessment. En Rheumatology international. Vol. 40, no. 2, 251–256. <https://doi.org/10.1007/s00296-019-04459-6>

Ortega, José. 2016. To be or not to be on Twitter, and its relationship with the tweeting and citation of research papers. En Scientometrics. Vol. 109, 1353–1364. <https://doi.org/10.1007/s11192-016-2113-0>

Ortega, José. 2017. The presence of academic journals on Twitter and its relationship with dissemination tweets) and research impact (citations). En Aslib Journal of Information Management. Vol. 69 No. 6, 674-687.

<https://doi.org/10.1108/AJIM-02-2017-0055>

Ozkent, Mehmet, Kadir Böcü, Emre Altintas y Murat Gul, M. 2022. Correlation between Twitter mentions and academic citations in sexual medicine journals. En International Journal of Impotence Research. Vol. 34, no. 6, 593-598.

Ramírez-Vega, Alexa y Patricia Meneses-Guillén. 2017. Google Scholar y su importancia en la visibilidad de la investigación del Instituto Tecnológico de Costa Rica. En Investiga TEC. Vol. 28, 13-17.

Raudales-García, Elí V., Wileidys Artigas, Benjamín Barón Velandia, Nicolás Sumba Nacipucha y Jorge Cueva-Estrada. 2024. Procesos editoriales en revistas científicas: Un análisis bibliométrico a partir de artículos en acceso abierto. En Biblios Journal of Librarianship and Information Science. Vol. 87, e008. <https://doi.org/10.5195/biblios.2024.1179>

Shu, Fei, Wen Lou y Stefanie Haustein. 2018. Can Twitter increase the visibility of Chinese publications? En Scientometrics. Vol. 116, 505-519.

Statista Research Department. 2023. Tasa de penetración de las redes sociales en América Latina y el Caribe en enero de 2023, por país. Statista. <https://bit.ly/3KOayPc> [Consulta: 01 marzo 2024]

Sudah, Suleiman, Robert Faccone, Matthew Nasra, David Constantinescu, Mariano Menendez y Allen Nicholson. 2022. Twitter Mentions Influence Academic Citation Count of Shoulder and Elbow Surgery Publications. En Cureus. Vol. 14, no. 1, e21762. <https://doi.org/10.7759/cureus.21762>

Sumba Nacipucha, Nicolás, Jorge M. Cueva-Estrada, Wileidys Artigas y Rosana Meleán Romero. 2024. Revistas científicas indexadas en SciELO Colombia, Perú y Ecuador: estudio del contenido difundido en la red social Facebook. En Anales de Documentación. Vol. 27. <https://doi.org/10.6018/analesdoc.597881>

Vélez-Cuartas, Gabriel, Diana Lucio-Arias y Loet Leydesdorff. 2016. Ciencia regional y global: publicaciones de America Latina y el Caribe en el SciELO Citation Index y la Web of Science. En El profesional de la información. Vol. 25, no. 1, 35-47.

Vilchez Olivares, Percy A., Miguel Valencia-Contrera, Enilma del Carmen Mojica Ramos, Nubia Ávila Castro, Aracelli del Carmen Gonzales-Sánchez y Paulina Otero Batista. 2024. Producción científica en América del Sur: Impulsando la investigación en la región. En REA: Revista Científica Especializada en Educación y Ambiente. Vol. 3, no. 2, 104–126. <https://doi.org/10.48204/rea.v3n2.6376>

You, Jia. 2014. Scientific community. Who are the science stars of Twitter?. En Science. Vol. 345, no. 6203, 1440-1441.

Publicado
2025-06-09
Cómo citar
Cueva Estrada, J. M., Sumba Nacipucha, N. A., Pallo-Chiguano, M., & Torres-Toukoumidis, A. (2025). El uso de X y su relación con las métricas de revistas científicas en Ecuador, Perú, Bolivia y Paraguay. Información, Cultura Y Sociedad, (52), 161-174. https://doi.org/10.34096/ics.i52.14297
Sección
Artículos